Orreaga Ibarra
I-031
- Izenburua:
- Grabazio data: 1991-01-08
- Jabea: Euskarabidea-mediateka
- Berriemailea: Cándido Narváez, Julia Goyenaga, Asunción Arce.
- Ikertzailea: Orreaga Ibarra
- Gai nagusia: Hizketa librea: sendabelarrak, landareak, Eguberrietako kantak, esaera zaharrak, hegaztiak, narrastiak, zomorroak...
- Gaiak: abestia, animaliak, animaliak: arrainak, animaliak: intsektuak, animaliak: txoriak, denetarik, Eguberriak, esaera zaharrak, gramatika: lexikoa, inauteriak, ogibideak: tratulariak, sendabelarrak
- Bistaratzeko baimena: Librea
- Argitaratzeko baimena: Mugatua
- Soinu kalitatea: Normala
Herria | Euskalkiak | Mapak |
Zatia | Iraupena | Gaiak | Sumario |
A01 | 00:00:00 00:07:55 |
sendabelarrak | Legenak, eskuetan ateratzen ziren erupzio batzuk, sendatzeko Lizason Domingonean egiten zuten konposatu bat. Orain ere egiten da pomada bat hazkurak kentzeko. Osinak jaten zituzten batzuek odola mehetzeko. Beste batzuk, egosi eta haren salda hartzen zuten. Gozoa omen da. Ubitazaia(porrostia(ezpata-belarra, goldarron(eztainu-belarra. Kolpe-belarra: golpeak sendatzeko edozein baratzetan egoten den landare luze hosto zabalekoa. Belar-izpia: belar oso mehea, fundamentu gabekoa. Gernu-belarra: maskuria sendatzeko. Arto artean ateratzen zen azenarioaren antzeko belarra. Izpiliku. |
A02 | 00:07:55 00:14:10 |
gramatika: lexikoa | Igaraba (Uheza), muturkatu, sagar motela, mailarra, serora (mandarresa), masusta, haize gorria (ipar-haize zakarra), krisketa. |
A03 | 00:14:10 00:23:12 |
abestia, Eguberriak | Gabonetan batek euskaraz abesten zuen eta besteak erdaraz bakarrik. Bazterrekoa, Jainkoa berotzeko. Erregeak eta opariak: fruta aleak. Hirian Errege ohitura gehiago zegoen. Herrian, berriz, joareekin ibiltzeko ohitura. Gerendiainen Urteberri egunean egiten zen. Kanta (17.30"). Etxez-etxe joaten ziren bezperetatik atera eta gero. Beste herrian meza baino lehen egiten dute. Lehen eta orain ematen dena. |
A04 | 00:23:12 00:24:35 |
abestia, denetarik | Beste kantak: kordan (gaztelaniaz) jolastean. |
A05 | 00:24:35 00:27:45 |
inauteriak | Mutilak eta mutikoak joaten ziren etxez-etxe. Urdaia, ogia, arrautzak, lukainkak, etab. ematen zieten. Gerrena zeramaten ematen zietena jartzeko eta saski bat arrautzak sartzeko. Orain dirua biltzen dute. |
A06 | 00:27:45 00:28:25 |
ogibideak: tratulariak | Tratulariak. |
A07 | 00:28:25 00:31:56 |
animaliak: txoriak | Mika, araba-zozo pikorta, hegal makurrak (hegabera), ontza, iskilosua (eskilasoa edo oskilasoa), kukua. Kukuaren kantari buruz. |
B01 | 00:00:00 00:00:55 |
esaera zaharrak | Kandelera bero, negua heldu da gero, Kandelera motz, negua hotz. |
B02 | 00:00:55 00:03:29 |
animaliak: txoriak, gramatika: lexikoa | Zozoa, erregetxo, okila, arranoa, txolarrea, lertxuna, karnaba, eperra, txorimaloa. Sugea, sugandila, muskerra, zapoa, igela, zapaburua, izainak. |
B03 | 00:03:29 00:08:58 |
animaliak, gramatika: lexikoa | Sugea, sugandila, muskerra, zapoa, igela, zapaburua, izainak, "perros de Dios"(Janinkoaren txakurrak)(zizareak, barea. |
B04 | 00:08:58 00:12:30 |
animaliak: arrainak, gramatika: lexikoa | Amuarraina, karramarroa, aingirak, salmoia, barbo, mandrila. |
B05 | 00:12:30 00:22:25 |
animaliak: intsektuak, gramatika: lexikoa | Eulia, euli beltza, euli burrunbea, mandeuliak, ezpata euliak, erlea, erlaztina, katalingorri, matxin salto, kilkerra, kakalardoa, pinpilinpausa (Jainkoen oiloa), beldarra, ipurtargi, txinaurria, labezomorro, tximitxa, arkakusoa, zorria, bartza, ipurtsarde, barrazkiloa, armiarma, armiarma sarea, sitsa. |
B06 | 00:22:25 00:23:00 |
animaliak: arrainak, gramatika: lexikoa | Sardina, ostra, txirla, olagarroa, txibia, bakailaoa, antxoa, atuna. |
B07 | 00:23:00 00:25:45 |
denetarik | Gogoratu behar dituzten hitzak. Zenbait esaera eta ohitura. |
Pista | Artxiboa entzun | Iraupena |
I-031-A | 32:01 | |
I-031-B | 25:55 |