Gaiak
Bigarren Mundu Gerra [2 resultados]
| Dokumentua | Zatia | Otros temas del fragmento | Sumario |
| II-110b | A01 | Gerra zibila | Aurkezpena. (02:00") 1931eko abenduan jaio zen Bilbo ondoan baina bost urte zituela atera behar izan zuen handik. Lehenengo Bilbora joan eta ama han utzita, gero Santanderrera joan ziren. Handik ikatz itsasontzi batean Bordelera ailegatu ziren. Beraiek handik Euskal Herrira jo zuten, Donibane Garazira. Hiru anaia-arrebak joan ziren elkarrekin. Ama, Bilbotik Santanderrera eta handik Normandiara joan zen. Bilbon lehenengo morokoarrak sartu ziren. Gero, alemaniarrak egon ziren han, hauek hain zuzen ere, izan ziren Gernika eta inguru guztia bonbaz deuseztu zutenak. Francoren garaian bere etxera sartu zirenean, atean ikurriña bat zegoelako edo, gauza guztiak leihotik behera bota zituzten. Gauza bera gertatu zen bere aiton-amonen etxean. Donibane Garazira Donibane egunean ailegatu ziren. Sei bat ume heldu ziren Zitadelara. Bertan bostehun bat haur zeuden. Hauek zaintzeko mediko, erizain, maisu, etab.ak zeuden. Txikienak bera bezalakoak ziren, bost urtekoak eta nagusienak hamazazpi urtekoak. Franco sartu zenean, Euskadiko lehendakaria zen Agirrek, dena antolatu zuen umeak eta helduak Euskal Herritik kanpora atera ahal izateko. Bere anaia eta bera bi urte eta erdi eman zituzten Zitadelan. Han egon zirenak urtean behin elkartzen dira bazkari bat egiteko. (14:30") Gerra garaian, 34.000 pertsona atera ziren Euskal Herritik Europa aldera, zenbait haur Errusiara ere bidali zituztelarik. (15:45") Zitadela ez zen leku egokitua, urik eta argirik ere ez zegoen. Alemaniarren garaian gartzela izan zen. Txikiek euskara eta erdaraz ere ikas zezaketen. Bera gero Getarian egon zen, eta bertan lehenengo ikastolan ikasi zuen. Zitadelan ez zegoen tratu txarrik eta berak gainera, anaia zaharragoa zuen. Gernikakoa 1937ko apirilaren 26an gertatu zen eta beraiek 1937ko ekainean ailegatu ziren Donibanera, beraz bere herrian zeuden. Giro hura haur txiki baten buruan grabatu egiten da eta bera orain suhiltzaileen soinua entzuten duen bakoitzean hartaz gogoratzen da. |
| II-110b | A02 | (22:11") 1939an alemaniarren aurkako Gerra hasi zen. Beraiek Getariko Kasinoan zeuden. Gendarmeak sartu zirenean, bera familia batekin zegoen. Ez daki familia hark nora alde egin zuen eta ezta Miarritzera nork eraman zuen ere, bertan bere ama zegoen. Hori da alemaniarren aurkako Gerraz gogoratzen duen guztia. Bere haur denboran ama oso gutxi ikusi zuen. Aita jada hilik zegoen. Baina bere aiton-amonak gurasotzat izan ditu. Bilbora itzuli zen bere anaiarekin. 1940 eta 1941 urteak oso txarrak izan ziren. Baina bere aiton-amonei esker beti zerbait jateko izan zuten . |